Een Vlaams huishouden verbruikt per jaar gemiddeld 23.000 kWh warmte voor verwarming, koken en sanitair warm water. Dat is zo’n 83% van ons rechtstreeks energieverbruik. Voor elektriciteit ligt het gemiddelde huishoudelijke jaarverbruik in Vlaanderen op 3500 kWh.
In de energietransitie focust Ecopower daarom ook op groene warmte:
- In 2011 bouwden we de coöperatieve pelletfabriek in Ham voor kleinschalige, huishoudelijke verwarming. De fabriek sloot in 2024 omwille van de financieel moeilijke marktomstandigheden. Wie duurzame pelelts wil kopen kan voortaan terecht bij Corvers Biofuels op www.ecopellets.be.
- In 2018 begonnen we met de ontwikkeling van een eerste warmtenet in Eeklo. Meerdere potentiële warmtenettracés werden onderzocht, voorlopig zonder concrete mogelijkheden om de realisatie te starten.
- Begin 2021 startte het warmtenet Warmte Verzilverd met het leveren van industriële restwarmte aan woningen en KMO’s. Het project in Mortsel-Edegem werd op geen twee jaar tijd gerealiseerd. We werken nog aan de verdere uitbreiding.
- In het AquaCOM-project startte Ecopower in 2023 in Rotselaar onderzoek naar een warmtenet met aquathermie uit de Dijle. Naast technische en financiële haalbaarheidsstudies zetten we ook in op de bekendmaking van deze vorm van duurzame warmte bij het brede publiek. Lees hier meer.
- In het EFRO-project bekijken we hoe collectieve warmtecentrales op verantwoorde biomassa kunnen inzetten als springplank voor de warmtetransitie. Lees meer in dit artikel.
Warmtenetten
Bij warmtenetten gaan we voor een collectieve aanpak. Schaalgrootte zorgt voor efficiëntie en veel milieuwinst. Tegelijk is de realisatie ook complex, omdat alle betrokken partijen mee in een gemeenschappelijk verhaal moeten stappen. Wanneer is een warmtenet de beste keuze? Er moet voldoende dichte bebouwing zijn (warmtenetten worden soms ook ‘stadsverwarming’ of 'wijkverwarming' genoemd) en een lokaal beschikbare, duurzame warmtebron.
Waar komt de warmte vandaan? Hoe werkt het? Waarin schuilt de coöperatieve meerwaarde? Aan welke warmtenetten werkt Ecopower? Lees hier meer over warmtenetten.
Niet overal kan een warmtenet ontwikkeld worden in de nabije toekomst. In een wijk of stadcentrum met aaneengesloten bebouwing zijn er mogelijkheden. Ook in appartementsgebouw van meer dan drie bouwlagen. Daarnaast blijven individuele oplossingen zoals warmtepompen, pelletkachels en -ketels of zonneboilers nodig.
Houtpellets
Pellets zijn geperste houtkorrels die worden verbrand in een pelletkachel of pelletketel. Het is de best mogelijke manier om te verwarmen met biomassa, als er aan strenge criteria wordt voldaan: geen pellets importeren van de andere kant van de wereld, resthout uit zagerijen en/of duurzaam bosbeheer, niet in stedelijk gebied waar de luchtkwaliteit al te veel onder druk staat.
Van 2011 tot 2024 maakte en verkocht Ecopower zelf houtpellets. In 2024 werd deze activiteit overgedragen aan het Belgische familiebedrijf Corvers Biofuels. Bestellen kan op www.ecopellets.be.
Warmtepompen
Een warmtepomp is geschikt voor een voldoende geïsoleerde woning die verwarmd kan worden op lage temperatuur, idealiter met wand- of vloerverwarming. Dan werkt een warmtepomp met voldoende rendement en kan ze optimaal warmte voorzien in verhouding tot de hoeveelheid verbruikte elektriciteit. Denk aan BEN-woningen, nieuwbouw of gebouwen die een grondige energierenovatie hebben ondergaan. Hoe goed je woning geïsoleerd moet zijn lees je hier.
Moet de pomp heel hard werken omdat de warmtevraag van de woning te groot is? Dan ben je eigenlijk elektrisch aan het verwarmen. Het kan dat je warmtepomp op groene stroom werkt, maar dan nog is het geen efficiënt gebruik van de beschikbare hernieuwbare energie.
Hoe ga je aan de slag?
- Test of je woning geschikt is voor een warmtepomp met de eenvoudige test ‘Zet ‘m op 50’ van Ecobouwers.
- Test of je woning geschikt is voor een warmtepomp met deze tool van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap VEKA.
- Lees dit uitgebreide dossier met advies over warmtepompen voor bestaande woningen (geen nieuwbouw) van Ecobouwers.
- Doorloop de gratis webtool ‘3 Stappen Naar Een Warmtepomp’ van studentencoöperatie CORE. Die geeft je snel en eenvoudig een overzicht van de bestaande types warmtepompen en welke het meest geschikt is voor jouw woning. Daarnaast krijg je een schatting van je investeringskost en energie- en CO2-besparing.
Tip van Ecobouwers: geeft de test van VEKA aan dat een hybride warmtepomp de beste keuze is? Hou dan in het achterhoofd dat dit vaak een 'tussenoplossing' is. Zulke omwegen kosten op termijn meer geld, omdat je ze weer moet vervangen als je voluit voor een fossielvrije warmtepomp gaat.
Met het Hybrinator-project onderzocht Ecopower samen met partners Energent en EnergieID de haalbaarheid van hybride warmtepompen. Dit zijn lucht-water warmtepompen gecombineerd met de gasboiler. Deze warmtepompen zijn ook geschikt voor minder goed geïsoleerde woningen en zouden dus veel ruimer ingezet kunnen worden.
Zonneboilers
Een zonneboiler verwarmt water met behulp van zonne-energie. Het toestel kan zowat de helft van je warm water voorzien zonder uitstoot van CO2 of fijn stof. Ook verwarmen met een zonneboiler is mogelijk, wel altijd in combinatie met een andere verwarmingsinstallatie. Lees in dit dossier van Ecobouwers meer over zonneboilers en ontdek of dit een geschikte oplossing is voor jouw woning.
