AquaCOM
De Molen Van Rotselaar

AquaCOM is een Europees project dat inzet op het toepassen van aquathermische systemen door energiegemeenschappen om zo de energietransitie te versnellen

Met een groep van 9 projectpartnerorganisaties uit België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Ierland tracht Ecopower de energieweerbaarheid te vergroten door toe te spitsen op het opstarten van aquathermie voor energiegemeenschappen.

Volgens Eurostat is bijna de helft van het energieverbruik in de Europese Unie afkomstig van het verwarmen en koelen van ruimtes. Focus leggen op het verduurzamen van gebouwverwarming is dan ook absoluut noodzakelijk, willen we de EU-doelstellingen voor 2030 en 2050 halen. En daarbij spelen warmtepompen een cruciale rol. Warmtepompen gevoed door lucht of grondwarmtepompen zijn al goed bekend, maar willen we verwarming op een brede schaal verduurzamen, moeten we diverse bronnen aanspreken. Momenteel wordt één dominante hernieuwbare bron nog vaak over het hoofd gezien, namelijk oppervlaktewater.

Naar de AquaCOM website

Aquathermie,
wat is dat precies?

Aquathermie is een proces waarbij we oppervlaktewater gebruiken om warmte of koude te onttrekken, uit rivieren, kanalen, meren, etc. Deze thermische energie wordt via een warmtepomp opgekrikt naar een hogere temperatuur en wordt vervolgens gebruikt voor het verwarmen van ruimtes, hetzij rechtstreeks, hetzij via een warmtenet. Als de elektriciteit nodig om de warmtepomp aan te drijven ook nog eens duurzaam wordt geproduceerd, realiseren we een volledig groene warmtelevering. Op die manier zorgen we voor een koolstofvrije verwarmingsoplossing die kan worden ingezet binnen zowel een bestaande infrastructuur als een nieuwbouwproject.  

Warmtepompen zijn niet nieuw. Ze zijn een gekende en inmiddels veelvuldig toegepaste technologie. Het gebruik van water- en oppervlaktewater als bron is echter nog relatief onbekend terrein, waardoor enkele obstakels een grootschalige toepassing momenteel nog belemmeren.

de kennis en het bewustzijn varieert
er is op veel plaatsen onduidelijkheid of een ontbreken van wet- en regelgeving
er zijn problemen bij het vaststellen van het de hoeveelheid energie die uit verschillende warmtebronnen kan worden onttrokken
er ontbreken herhaalbare en schaalbare toepassingsmodellen.

AquaCOM
een innovatief aquathermisch project

De grensoverschrijdende transnationale aanpak van AquaCOM zal bijdragen om deze belemmeringen te overwinnen door gemeenschappelijke uitdagingen én oplossingen vast te stellen op technisch, regelgevend en bestuurlijk niveau. Er wordt gewerkt aan een reproduceerbaar en schaalbaar aquathermiemodel voor energiegemeenschappen en aan de bijhorende informatieverspreiding om een brede toepassing van aquathermie te bereiken. Energiegemeenschappen versnellen zo een rechtvaardige bottom-up energievoorziening voor en door burgers.

AquaCOM zal daarmee bijdragen aan het behalen van de beleidsdoelen rond hernieuwbare energie uit vijf verschillende Noordwest-Europese landen (Nederland, België, Ierland, Duitsland, Frankrijk) en hen in staat stellen om het potentieel van aquathermie te benutten.

Meer over onderzoek en ontwikkeling

Wat gebeurt er
in België?

Het AquaCOM project zet pilootinstallaties op in Nederland, Frankrijk en België. Deze vormen binnen het project belangrijke instrumenten om uit te leren en tot een gezamenlijk en herhaalbaar uitvoeringsmodel te komen voor aquathermieprojecten, zodat energiegemeenschappen hiermee aan de slag kunnen.

Het pilootproject in België wordt opgezet bij de Molen van Rotselaar. Daar zal warmte uit de rivier de Dijle worden onttrokken, via een of meerdere warmtepompen worden opgekrikt en vervolgens via een kleinschalig warmtenet worden ingezet voor de verwarming van het omliggende cohousing project. Dit wordt meteen ook het eerste kleine aquathermische energieproject van Ecopower. Bovendien zal deze aanpak ook voor de groene stroomlevering van de molen een voordeel opleveren. Want hoewel we al 20 jaar groene stroom opwekken met de watermolen van Rotselaar, mag de geproduceerde elektriciteit volgens de wetgeving niet rechtstreeks aan de huishoudens geleverd worden en gebeurt de levering via het elektriciteitsnet. De groene stroom mag echter wél rechtstreeks gebruikt worden voor de voeding van de warmtepomp. Een dubbele win dus!