(copyright foto: Régine Mahaux)

Ecopower zet in de energietransitie steeds meer in op fossielvrij verwarmen. Dat we zo snel mogelijk af moeten van gas en stookolie hebben de steeds verwoestendere klimaatcrisis en de recentere energiecrisis en ruimschoots bewezen. Er is niet één pasklare oplossing voor alle gebouwen en woningen. Er is niet één zaligmakende technologie. Zoals altijd gaat Ecopower op zoek naar haalbare, betaalbare en meteen inzetbare technologieën. Lees er meer over in onze visie op groene warmte.

Warmtenetten maken een belangrijk deel uit van die visie. Een duurzaam warmtenet staat of valt met de energiebron. De focus van lokale overheden ligt vooral op grootschalige infrastructuur waarbij toekomstige stadsbrede warmtenetten gebruik maken van industriële restwarmte of een mix van nieuwe technologieën zoals geothermie, aquathermie of riothermie. Dit zijn relevante oplossingen voor de transitie naar duurzaam verwarmen, helaas enkel toepasbaar op langere termijn. Terwijl de omschakeling van fossiel naar hernieuwbaar NU moet gebeuren; elke dag telt, elke tiende van een graad telt.

Deelwarmtenetten: een springplank voor de warmtetransitie

Ecopower focust daarom ook op onderzoek naar snel te ontwikkelen deelwarmtenetten, gevoed met kleine warmtecentrales op landschapsbeheershout. Deze deelwarmtenetten zijn een efficiënte oplossing, bovendien kunnen ze in de verdere warmtetransitie aangesloten worden op de later te ontwikkelen stadsverwarming of kan de warmtebron aangepast worden als er nieuwe technologische evoluties zijn.

Het is een kwestie van klein en snel beginnen om daarna op te schalen en verder te evolueren. Als alles gaat zoals gepland zijn er op relatief korte termijn al positieve resultaten qua CO2-uitstoot. Deze aanpak heeft niet de intentie om grootschalig te gaan verwarmen met landschapshout, wel is het nuttige en onmiddellijk toepasbare technologie die de warmtetransitie in een stroomversnelling kan brengen.

De deelwarmtenetten met kleinschalige warmtecentrales fungeren immers als springplank voor de grootschaligere warmtenetten: ze zorgen dat mensen nu afstappen van hun individuele warmtevoorziening met gas of stookolie, creëren alvast de warmte-afname nodig voor het succesvol uitrollen van stadsverwarming en maken onze woningen en gebouwen klaar om aan te sluiten zodra het zo ver is. Een bijkomend voordeel is dat deze technologie focust op bestaande gebouwen in steden en gemeenten, net die gebouwen en woningen die niet voldoende geïsoleerd zijn voor bijvoorbeeld een warmtepomp en hoge temperatuur verwarming vereisen.

Wat moet u zich voorstellen bij zo’n warmtecentrale?

Wat moet u zich voorstellen bij zo’n warmtecentrale? In één of meerdere verplaatsbare containers wordt de warmtecentrale gebouwd. Van daaruit vertrekt warmte via buizen onder de grond tot bij uw woning. Binnen in de woning plaatst u een afgiftestation dat de warmte overbrengt op uw bestaande centrale verwarmingssysteem. Bekijk hier een filmpje van een warmtenet met restwarmte; het principe is gelijkaardig, alleen de warmtebron verschilt.

Stoten deze warmtecentrales dan geen fijn stof uit? De technologie staat gelukkig niet stil; dankzij filtersystemen wordt de uitstoot geminimaliseerd en voldoen ze ruim aan de strenge actuele normen. Goede metingen, controles en opvolging bieden hierbij garanties.

Duurzaamheid staat of valt met het soort biomassa

Belangrijk in dit verhaal is ook de brandstof: landschapshout, denk maar aan hout afkomstig van het beheer van natuurgebieden, bossen, parken, bermen, (autosnel)wegen, spoorwegen, kanalen, … Dit hout wordt nu veelal naar het buitenland vervoerd om aan een laag rendement verbrand te worden in biomassacentrales voor elektriciteitsopwekking, is een hernieuwbare energiebron, met een efficiënte verbranding in de recentste warmtecentrales, een hoog rendement en lage uitstoot. Doorslaggevend is dat het over lokaal geproduceerd en gedroogd omgevingshout gaat, verantwoorde biomassa uit korte keten. Ook pellets kunnen een optie zijn op locaties waar aanvoer van biomassa niet regelmatig kan plaatsvinden in de winterperiode. Lees meer over welke houtpellets duurzaam zijn en waarom in ons pelletdossier.

EFRO-subsidie voor warmteprojecten

Hoe kunnen we nu op korte termijn collectieve warmtecentrales op verantwoord landschapshoutinzetten én tegelijk zorgen dat deze technologie een katalysator is voor grootschalige stadsverwarming? Dat onderzoeken we nu door concrete, haalbare projecten uit te werken die we kunnen onderbrengen binnen de door Vlaanderen goedgekeurde Europese EFRO-subsidie. 

Het EFRO-project werd goedgekeurd en is op 30 september 2023 van start gegaan. Wie weet komt er binnenkort een project bij u in de buurt, kunt u kiezen voor coöperatieve, duurzame warmte en mag uw stookolie- of gasketel definitief met pensioen.