Eeklo en Ecopower. Dat zijn twee handen op één buik. In 2001 werd de eerste coöperatieve windturbine in Vlaanderen gebouwd op het containerpark van Eeklo. Ondertussen produceren al vijf coöperatieve windturbines in Eeklo groene stroom voor de leden, de zesde turbine aan de Huysmanhoeve staat klaar om in productie te nemen. Vandaag krijgt dit transitieverhaal een warme uitbreiding: het consortium Warmtenet Eeklo (Ecopower samen met ontwikkelaar Veolia) krijgt van de stad Eeklo definitief groen licht voor de start van de werken op twee trajecten.
Op onze blog schreven we al eerder over de plannen voor een grootschalig warmtenet in Eeklo. We kregen goed nieuws: op de gemeenteraad van 3 april werd het masterplan definitief goedgekeurd. Warmtenet Eeklo is het resultaat van een unieke samenwerking tussen de lokale overheid, privé-ontwikkelaar Veolia en burgercoöperatie Ecopower.
Stad Eeklo: pionier in lokaal opgewekte, hernieuwbare energie
Al in 1999 nam Eeklo met het opstellen van een windplan een voortrekkersrol in de lokale productie van hernieuwbare energie. Hierbij stonden lokale meerwaardecreatie,
rechtstreekse burgerparticipatie en open communicatie hoog op de agenda. En die trend zetten ze voort. Ook bij de uitwerking van dit warmtenet zijn deze principes, die Ecopower als burgercoöperatie volledig onderschrijft, essentieel.
In het kader van het Europees Burgemeestersconvenant en het klimaatactieplan koestert Eeklo de ambitie om tegen 2030 de CO2-uitstoot met maar liefst 68,5% te verminderen. Na groene stroom door windturbines, wil Eeklo nu ook de warmtebehoefte van de stad verduurzamen. Op zich een logische stap, want bij een gemiddeld huishouden gaat twee derde van het energieverbruik naar verwarming en sanitair warm water.
Burgerparticipatie- en inspraak
Dankzij de collectieve en deels coöperatieve (voor 35%) aanpak is het project ook economisch aantrekkelijk voor bewoners van Eeklo. Zij kunnen via de coöperatieve structuur van Ecopower mede-eigenaar worden van het warmtenet waar ze energie van afnemen. Dit model van rechtstreekse burgerparticipatie verzekert dat de inwoners van de stad niet enkel delen in de meerwaarde maar ook reële inspraak hebben in het bestuur.
Concreet: het warmtenet
Een haalbaarheidsstudie uit 2012 toonde aan dat het technisch en financieel mogelijk is om alle gebouwen in Eeklo te verwarmen met de restwarmte die bij IVM nu nog de lucht wordt ingeblazen. Omdat een regelgevend kader voor warmtenetten in Vlaanderen ontbrak, stelt de stad Eeklo - na jaren studiewerk - onder voorwaarden haar volledig grondgebied open voor een warmtenet van bijna 30 km. Ze is de eerste stad in België die dit doet.
Het systeem van een warmtenet is vergelijkbaar met de centrale verwarming bij u thuis, maar dan op een grotere schaal: een centrale verwarming voor de hele stad. Het is een ondergrondse circulatieleiding die warmte van een centrale warmtebron naar de afnemers brengt voor zowel gebouwverwarming als voor sanitair warm water. De afnemers zijn bedrijven, kantoren en scholen maar ook winkels en woningen. De warmtebron in dit project is de afvalenergiecentrale IVM. In een eerste fase is er de uitrol vanaf IVM tot aan het industrieterrein Nieuwendorpe. Anderzijds is er de opportuniteit voor de uitbouw van een aantal zelfvoorzienende warmteclusters in de stad, als eerste aan het Sportpark. Ook andere kansen om warmte optimaal te benutten, worden van dichterbij bekeken.
Bij volledige uitrol van het warmtenet wordt er jaarlijks mogelijk tot 30.000 ton CO2 bespaard. Concreet betekent de aanleg van een warmtenet, gevoed door hernieuwbare energie en/of restwarmte, een verdere uitbouw van een succesvol energieverhaal. Op deze manier draagt Ecopower bij aan het verduurzamen van onze warmtebehoefte en zet de stad Eeklo verder concrete stappen in haar Vlaamse pioniersrol om een klimaatneutrale stad te worden.
AVS berichtte ook al over deze warmtenetprimeur in Eeklo:
Op de website van Warmtenet Eeklo leest u meer over dit project: https://www.warmteneteeklo.be/
